Andrzej Fiksa - powstaniec wielkopolski
* 23 X 1899 r. Lubocześnica, + 2 IV 1985 r. Złotoryja
W dniu 27 grudnia 2018 r. przypada setna rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego – jedynego bezspornie zwycięskiego powstania w dziejach Polski; ja dodałbym do tego także III Powstanie Śląskie.
Andrzej Fiksa wziął udział w powstaniu mając 19 lat. Dziś spoczywa na złotoryjskim cmentarzu w kwaterze dziecięcej. Jego grób odkryłem dość przypadkowo ok. 2006 r., przygotowując materiał do „Echa Złotoryi" z okazji Święta Zmarłych o szczególnie zasłużonych osobach spoczywających na naszej Górze Mikołaja. Nie wiedziałem wówczas, że krótko przed jego odejściem dwaj uczniowie LO - Robert Grogulski i Robert Pawłowski pod kierunkiem nauczyciela p.o. Henryka Pawłowskiego na podstawie wywiadu z bohaterem, sporządzili biogram A. Fiksy (a więc w ówczesnych szkołach "coś jednak" robiono wokół wychowania patriotycznego). Dziś korzystam z tego opracowania, ponieważ rodzina bohatera od kilku lat unika kontaktu z autorem, natomiast życzliwość okazał USC w Pniewach.
Do grobu A.Fiksy odnoszę się niemal, jak do rodzinnego, gdyż mój dziadek i dwaj jego bracia Śmiechowie byli – nie wiedząc o sobie - towarzyszami wojennymi A.Fiksy na froncie zachodnim I wojny. Wszyscy bracia zginęli, a kilkuletnie poszukiwania nie pozwoliły ustalić ani miejsca śmierci, ani ewentualnego pochówku.
...
Ciąg dalszy tekstu, którego autorem jest p. Alfred Michler, jest do pobrania tutaj.
Złotoryjskie akweny, zalewy, baseny
Basen w Złotoryi do I połowy XX wieku
W okresie międzywojennym sportowo – rekreacyjne centrum Złotoryi znajdowało się między dzisiejszą ulicą K.Miarki, Legnicką (do skrzyżowania z Chojnowską), Chojnowską (do zakrętu), a brzegiem Kaczawy. Aktualnie prowadzi tu działalność m.in. Firma Osadkowski-Cebulski, Vitbis, i inne w kierunku PSP aż do starego mostu. Co takiego znajdowało się na tym terenie, że można go nazwać „centrum”? Był to starannie uporządkowany teren obecnego Parku Piastów ze ścieżkami spacerowymi; fontanna; restauracja z tarasem widokowym, która przetrwała wojnę, a w której bawili się jeszcze powojenni osadnicy i w ramach „oswajania krajobrazu” nazwali ten lokal „kukułką”; strzelnica, w której rządziło „bractwo kurkowe”; tor saneczkowy; boisko do piłki nożnej (oraz ręcznej), na którym do 1945r. rozgrywały mecze niemieckie, a później pierwsze polskie („Kapelusznik”, „Piast”, „Włókniarz”) drużyny piłkarskie (stadionu „Górnika” jeszcze nie było). W pobliżu była też karczma, do której właściciel po meczu zapraszał drużynę piłkarską, a jeśli piłkarze zaintonowali mu uchodzącą za hymn miasta, pieśń „Goldbergia” – stawiał im kolejkę extra.
Górka Mieszczańska przed II wojną (zbiór TMZZ)
Wigilia u Kresowian
Złotoryjscy członkowie Koła Kresowian przy TMZZ, spotkali się 10 grudnia 2018 na wspólnej Wigilii.
Spotkanie, które zorganizowała i zdjęciami zapisała Danuta Sosa, przebiegło w serdecznej i pogodnej atmosferze. Fotografie zobaczyć można w Galerii.
RYSZARD KRÓLIKOWSKI „Wróbelek”
"Uprzejmie proszę, by nie pisać, że z chęcią pchaliśmy się do umierania, bo można wyprowadzić tym zainteresowanych z równowagi."
J.J. Lipski
Nie znając jeszcze opinii J.J. Lipskiego, jako nauczyciel historii nigdy nie rozumiałem tego dramatycznego wydarzenia inaczej. Utwierdzał mnie w tym również inny uczestnik Powstania, były marszałek Sejmu Aleksander Małachowski, a nie był on odosobniony w tym przekonaniu. Do powstańców zawsze odnosiłem się z najwyższym uznaniem jakie potrafię wyrazić, a nawet czcią. W przeciwieństwie do organizatorów i dowództwa.
Na złotoryjskim cmentarzu spoczywają dwaj powstańcy:
ANDRZEJ FIKSA – powstaniec wielkopolski
RYSZARD KRÓLIKOWSKI – powstaniec warszawski
Obydwa te miejsca pochówku autor traktuje z osobistym odniesieniem do nich.
Tekst opracowania z ilustracjami udostępniamy też w postaci pliku PDF.
Również w postaci plików PDF dostępne są fragmenty książek stanowiących źródła: Fogg.pdf oraz Bayer.pdf
100 lat Niepodległości
W nietypowo ciepłej w listopadzie aurze odbywały się obchody Święta Niepodległości. W tym dniu, 11 listopada 2018 w samo południe rozpoczęły się uroczystości, na które przybyły liczne poczty sztandarowe, delegacje oraz uczniowie klas policyjno-wojskowych i rzesza obywateli pragnących uczcić tę historyczną rocznicę. Reprezentacja naszego Towarzystwa: Aleksander Borys, Kazimiera Tuchowska oraz Danuta Sosa złożyła kwiaty, a wśród uczestników można było też dostrzec innych członków TMZZ, którzy albo w składzie różnych delegacji, albo prywatnie dotarli na uroczystości.
Fotografie z tego wydarzenia do obejrzenia w naszej Galerii (autorem jest p. J.Borawski).